Như Lão Tử đã nói: “Một người lãnh đạo, tốt nhất là nên cho mọi người biết anh ta có tồn tại, sẽ không tốt lắm khi mọi người chỉ vâng lời và tôn anh ta lên, và tệ hại nhất khi họ khinh miệt anh ta.” Quyền lực là vấn đề không mới, không chỉ trong đời sống chính trị – xã hội, mà còn trong nhiều mặt khác như kinh tế hay quản trị. Quyền lực không thuộc sở hữu của một ai cả mà chỉ tồn tại khi một người được thừa nhận bởi những cá nhân khác trong tổ chức.

Với quyền lực trong tay, bạn sẽ có thể thay đổi hành vi của người khác trong tổ chức theo hướng mong muốn. Có ba cách “cổ điển” để thay đổi hành vi của một người bao gồm:

Quyền lực cứng: Ép buộc một người bằng cách đe dọa hoặc dụ dỗ bằng lợi ích.
Quyền lực mềm: Dùng uy tín, sự thu hút, hấp dẫn của bản thân để tạo sức hút với người khác.

Vào những năm 1950, hai nhà tâm lý học Bertram Raven và John R. P. French đã phân chia hai loại quyền lực cơ bản trên thành 5 loại quyền lực khác nhau. Cho đến nay, các nhà nghiên cứu đã nâng số loại quyền lực lên thành 7. Hãy suy nghĩ xem mình đang có loại quyền lực nào, thiếu loại quyền lực nào và cần làm gì tiếp theo để xây dựng quyền lực cho bản thân.

#1 QUYỀN LỰC TỪ CHỨC VỊ

Quyền lực từ chức vị (Titular Power) đi cùng với chức danh bạn được ban tặng trong tổ chức, doanh nghiệp. Nếu bạn làm nhóm trưởng thì sẽ có quyền lực hơn nhân viên. Nếu bạn làm quản lý sẽ có quyền lực hơn nhóm trưởng. Khi là “sếp” của ai đó, lời nói của bạn có uy hơn hẳn. Tuy nhiên, nếu lạm dụng quyền lực và hống hách, bạn dễ bị cấp dưới khinh ghét.

#2 QUYỀN CƯỠNG ÉP

Quyền cưỡng ép (Coercive Power) cho phép bạn đe dọa người khác bằng hình phạt và buộc người đó thay đổi hành vi. Đây là loại quyền lực đi cùng với chức vị của bạn. Đôi khi, bạn cũng có quyền lực này khi nhận trách nhiệm một dự án nào đó của tổ chức. Nếu có thể đe dọa người khác bằng câu: “Làm cho xong hay nghỉ việc”, bạn đang có quyền cưỡng ép trong tay.

#3 QUYỀN KHEN THƯỞNG

Quyền khen thưởng (Reward Power) là loại quyền lực cho phép bạn ban lợi ích, bổng lộc cho người khác. Đây là loại quyền lực cứng được các nhà quản trị yêu thích khi sử dụng chiến thuật “Cây gậy và con thỏ”. Bằng cách mang đến lợi ích (vật chất hoặc tinh thần) cho nhân viên, bạn sẽ có thể đẩy nhanh năng suất nhất thời và đạt được mục đích trong ngắn hạn.

#4 QUYỀN ẢNH HƯỞNG

Quyền ảnh hưởng (Referent Power) là một loại quyền lực mềm ở những người có cá tính và biết cách tạo cộng đồng “tín đồ” của mình. Người ta có thể theo bạn vì đủ thứ cái như: vì tình cảm, vì tình bạn, vì ngưỡng mộ, vì nể trọng… Những người nắm quyền lực này trên mạng xã hội thường được gọi là influencer – những người có sức ảnh hưởng và có lượng follow lớn.

#5 QUYỀN KẾT NỐI

Quyền kết nối (Connection Power) có thể tìm thấy ở những người quen biết rộng rãi. Họ có thể giải quyết vấn đề một cách dễ dàng nhờ vào việc khai thác mạng lưới quan hệ của mình, chỉ cần nhấc máy gọi cho người có thẩm quyền thì mọi chuyện đều êm xuôi. Vậy nên, bạn có thể thấy có nhiều người chả có chức danh gì lớn lao mà vẫn có nhiều quyền lực có được từ hệ thống network rộng và chất lượng.

#6 QUYỀN LỰC THÔNG TIN

Quyền lực thông tin (Informational Power) luôn là loại quyền lực được con người sử dụng từ thời cổ đại nhưng cho đến hiện tại sức ảnh hưởng của nó mới được biết đến. Thời xưa, kinh doanh buôn bán, nếu ai có nhiều thông tin về thị trường (giá, nhu cầu, mặt hàng quan trọng…) thì sẽ trở thành thương gia giàu có. Thời nay, những ai tiếp cận được nguồn thông tin độc quyền thì sẽ có quyền lực trong tay. Điển hình là các nhà đầu tư lớn trên thị trường chứng khoán đều có “chân rết” trong các công ty, tập đoàn cung cấp thông tin, nhờ vậy trở nên quyền lực và giàu có hơn bao giờ hết.

#7 QUYỀN LỰC CHUYÊN GIA

Quyền lực chuyên gia (Expert Power) là một quyền không mối mà đã xuất hiện đã lâu. Một khi trở thành một trong những người giỏi nhất trong lĩnh vực nào đó, lời nói của bạn sẽ rất có giá trị. Bạn giỏi, từng trải nhiều và có kiến thức chuyên sâu hôn thì những ai cần lời khuyên đều tìm đến bạn.

Thế bạn đã có trong tay quyền lực nào? Bạn muốn có quyền lực nào? Hãy suy nghĩ kỹ và chọn đường đi cho mình. Nếu không biết cách có được nó, hãy liên hệ tôi, tôi sẽ giúp được bạn.

Chúc bạn thành công!

DƯƠNG XUÂN PHI